NgocuongO-H
Tài xế O-H
TÌM HIỂU VỀ CẢM BIẾN NHIỆT ĐỘ NƯỚC LÀM MÁT ( )
CHỨC NĂNG VÀ NHIỆM VỤ CỦA CẢM BIẾN:
Cảm biến nhiệt độ nước làm mát thường được kí hiệu là THW, TW, ETC, hoặc CTS. Cảm biến dùng để xác định nhiệt độ nước làm mát động cơ và gửi tín hiệu về ECU để thực hiện các hiệu chỉnh sau:
Hiệu chỉnh góc đánh lửa sớm: Khi nhiệt độ động cơ thấp ECU sẽ thực hiện hiệu chỉnh tăng góc đánh lửa sớm (vị hiệu suất cháy của buồn đốt lúc này thấp), ngược lại khi nhiệt độ động cơ cao thì ECU sẽ hiệu chỉnh giảm góc đánh lửa sớm.
Hiệu chỉnh thời gian phun nhiên liệu: Khi nhiệt độ động cơ thấp ECU sẽ hiệu chỉnh tăng thời gian phun nhiên liệu (tăng độ rộng xung nhấc kim phun) để phun nhiên liệu đậm hơn, khi nhiệt độ động cơ cao ECU sẽ điều khiển giảm thời gian phun nhiên liệu.
Điều khiển quạt làm mát: Khi nhiệt độ nước làm mát xấp sỉ 87 – 93oC thì ECU điều khiển quạt làm mát động cơ quay ở tốc độ thấp, khi nhiệt độ nước làm mát động cơ đạt 95 – 98oC thì ECU sẽ điều khiển quạt làm mát quay ở tốc độ cao.
Điều khiển tốc độ không tải: Khi mới khởi động, nhiệt độ động cơ sẽ ở mức độ thấp và ECU sẽ điều khiển van không tải (hoặc bướm ga điện tử) mở ra để điều khiển tốc độ động cơ (xấp xỉ 900 – 1000 v/p) nhằm hâm nóng động cơ đạt đến nhiệt độ hoạt động ổn định và giảm ma sát giữa các chi tiết trong động cơ.
Điều khiển chuyển số: ECU điều khiển hộp số tự động sẽ sử dụng tín hiệu nhiệt độ nước làm mát động cơ để thực hiện chuyển số. Khi nhiệt độ nước làm mát động cơ còn ở nhiệt độ thấp thì ECU điều khiển hộp số sẽ không điều khiển chuyển lên tỷ số truyền tăng OD.
Ngoài ra tín hiệu nhiệt độ nước làm mát động cơ còn được dùng để báo lên bảng đồng hồ taplo, điều khiển hệ thống EGR (Giám sát khí thải), điều khiển ngắt hoạt động hệ thống điều hòa A/C khi nhiệt độ nước làm mát quá cao.
CẤU TẠO CỦA CẢM BIẾN
Cấu trúc của cảm biến là một dạng hình trụ rỗng, bên trong là một chất bán dẫn có trị số nhiệt điện trở âm và mạch điện để truyền tín hiệu về ECU.
NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG:
Đầu đo của cảm biến được tiếp xúc trực tiếp với nước làm mát động cơ. Khi nhiệt độ nước làm mát động cơ thay đổi thì điện trở của cảm biến cũng thay đổi theo, Vì có hệ số nhiệt điện trở âm nên khi nhiệt độ nước làm mát cao thì điện trở của cảm biến sẽ giảm và khi nhiệt độ nước làm mát thấp thì điện trở của cảm biến sẽ tăng. Sự thay đổi điện trở của sẽ làm thay đổi điện áp đầu ra của cảm biến.
THÔNG SỐ KỸ THUẬT CỦA CẢM BIẾN:
Điện trở cảm biến ở 20oC: 2 kΩ - 3 kΩ
Điện trở cảm biến ở 100oC: 200 – 300 Ω
MỘT SỐ HƯ HỎNG CỦA CẢM BIẾN:
Đường dây bị hở mạch, chạm dương, chạm mass hoặc hỏng cảm biến.
Thông thường khi bị hở mạch thì giá trị của cảm biến đặt ở - 40oC, một số xe sau này ECU sẽ đặt mặc định ở 20oC để không ảnh hưởng nhiều tới sự phun nhiên liệu.
CÁCH KIỂM TRA CẢM BIẾN:
Dùng máy chẩn đoán vào chức năng xem dữ liệu sau đó khởi động động cơ và theo dõi sự thay đổi nhiệt độ của cảm biến qua các giá trị phản hồi về.
Dùng nước nóng, máy khò hoặc lửa hâm nóng đầu cảm biến sau đó dùng đồng hồ VOM kiểm tra sự thay đổi của cảm biến. Ta có thể dùng nhiệt kế và so sánh sự tương đồng của nhiệt độ và điện trở theo bảng thông số của nhà sản xuất.
KINH NGHIỆM THỰC TẾ:
Khi lắp cảm biến phải kiểm tra nước làm mát động cơ có bị rò rỉ không, tránh trường hợp lắp chưa đúng cách hoặc không kín làm thất thoát hao nước làm mát.
Khi cảm biến bị hở mạch ECU sẽ hiểu là nhiệt độ nước làm mát động cơ đang thấp nên sẽ phun nhiên liệu rất đậm. Trường hợp này có thể gây ra tình trạng ngợp xăng, không nổ được máy.
CHỨC NĂNG VÀ NHIỆM VỤ CỦA CẢM BIẾN:
Cảm biến nhiệt độ nước làm mát thường được kí hiệu là THW, TW, ETC, hoặc CTS. Cảm biến dùng để xác định nhiệt độ nước làm mát động cơ và gửi tín hiệu về ECU để thực hiện các hiệu chỉnh sau:
Hiệu chỉnh góc đánh lửa sớm: Khi nhiệt độ động cơ thấp ECU sẽ thực hiện hiệu chỉnh tăng góc đánh lửa sớm (vị hiệu suất cháy của buồn đốt lúc này thấp), ngược lại khi nhiệt độ động cơ cao thì ECU sẽ hiệu chỉnh giảm góc đánh lửa sớm. Hiệu chỉnh thời gian phun nhiên liệu: Khi nhiệt độ động cơ thấp ECU sẽ hiệu chỉnh tăng thời gian phun nhiên liệu (tăng độ rộng xung nhấc kim phun) để phun nhiên liệu đậm hơn, khi nhiệt độ động cơ cao ECU sẽ điều khiển giảm thời gian phun nhiên liệu. Điều khiển quạt làm mát: Khi nhiệt độ nước làm mát xấp sỉ 87 – 93oC thì ECU điều khiển quạt làm mát động cơ quay ở tốc độ thấp, khi nhiệt độ nước làm mát động cơ đạt 95 – 98oC thì ECU sẽ điều khiển quạt làm mát quay ở tốc độ cao. Điều khiển tốc độ không tải: Khi mới khởi động, nhiệt độ động cơ sẽ ở mức độ thấp và ECU sẽ điều khiển van không tải (hoặc bướm ga điện tử) mở ra để điều khiển tốc độ động cơ (xấp xỉ 900 – 1000 v/p) nhằm hâm nóng động cơ đạt đến nhiệt độ hoạt động ổn định và giảm ma sát giữa các chi tiết trong động cơ. Điều khiển chuyển số: ECU điều khiển hộp số tự động sẽ sử dụng tín hiệu nhiệt độ nước làm mát động cơ để thực hiện chuyển số. Khi nhiệt độ nước làm mát động cơ còn ở nhiệt độ thấp thì ECU điều khiển hộp số sẽ không điều khiển chuyển lên tỷ số truyền tăng OD. Ngoài ra tín hiệu nhiệt độ nước làm mát động cơ còn được dùng để báo lên bảng đồng hồ taplo, điều khiển hệ thống EGR (Giám sát khí thải), điều khiển ngắt hoạt động hệ thống điều hòa A/C khi nhiệt độ nước làm mát quá cao.CẤU TẠO CỦA CẢM BIẾN
Cấu trúc của cảm biến là một dạng hình trụ rỗng, bên trong là một chất bán dẫn có trị số nhiệt điện trở âm và mạch điện để truyền tín hiệu về ECU.
NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG:
Đầu đo của cảm biến được tiếp xúc trực tiếp với nước làm mát động cơ. Khi nhiệt độ nước làm mát động cơ thay đổi thì điện trở của cảm biến cũng thay đổi theo, Vì có hệ số nhiệt điện trở âm nên khi nhiệt độ nước làm mát cao thì điện trở của cảm biến sẽ giảm và khi nhiệt độ nước làm mát thấp thì điện trở của cảm biến sẽ tăng. Sự thay đổi điện trở của sẽ làm thay đổi điện áp đầu ra của cảm biến.
THÔNG SỐ KỸ THUẬT CỦA CẢM BIẾN:
Điện trở cảm biến ở 20oC: 2 kΩ - 3 kΩ
Điện trở cảm biến ở 100oC: 200 – 300 Ω
MỘT SỐ HƯ HỎNG CỦA CẢM BIẾN:
Đường dây bị hở mạch, chạm dương, chạm mass hoặc hỏng cảm biến.
Thông thường khi bị hở mạch thì giá trị của cảm biến đặt ở - 40oC, một số xe sau này ECU sẽ đặt mặc định ở 20oC để không ảnh hưởng nhiều tới sự phun nhiên liệu.
CÁCH KIỂM TRA CẢM BIẾN:
Dùng máy chẩn đoán vào chức năng xem dữ liệu sau đó khởi động động cơ và theo dõi sự thay đổi nhiệt độ của cảm biến qua các giá trị phản hồi về. Dùng nước nóng, máy khò hoặc lửa hâm nóng đầu cảm biến sau đó dùng đồng hồ VOM kiểm tra sự thay đổi của cảm biến. Ta có thể dùng nhiệt kế và so sánh sự tương đồng của nhiệt độ và điện trở theo bảng thông số của nhà sản xuất.KINH NGHIỆM THỰC TẾ:
Khi lắp cảm biến phải kiểm tra nước làm mát động cơ có bị rò rỉ không, tránh trường hợp lắp chưa đúng cách hoặc không kín làm thất thoát hao nước làm mát. Khi cảm biến bị hở mạch ECU sẽ hiểu là nhiệt độ nước làm mát động cơ đang thấp nên sẽ phun nhiên liệu rất đậm. Trường hợp này có thể gây ra tình trạng ngợp xăng, không nổ được máy.
