MyS2Love
Tài xế O-H
Xe chết máy hoặc không khởi động được luôn là nỗi sợ hãi thường trực của những người sử dụng xe hơi. Tuy nhiên, nếu hiểu một chút về chiếc xe của bạn thì hoàn toàn có thể hạn chế được điều này xảy ra.
Đối với động cơ đốt trong, muốn khởi động được thì phải hội tụ đầy đủ các điều kiện: tốc độ quay trục khuỷu và áp suất buồng cháy đủ lớn, tỷ lệ hỗn hợp không khí và nhiên liệu phù hợp, bu-gi đánh lửa đủ mạnh và đúng thời điểm (đối với động cơ xăng). Vì vậy nếu chiếc xe khó khởi động hoặc đang đi đột ngột chết máy thì việc tiến hành kiểm tra những nguyên nhân trên là việc cần làm trước tiên.
Hệ thống cung cấp nhiên liệu: nguyên nhân phổ biến
Nếu chỉ có một vài bugi đánh lửa, vấn đề do bộ chia điện hoặc cảm biến trục khuỷu kém. Trong trường hợp tất cả các bu-gi đều không đánh lửa, có thể bô-bin đánh lửa hỏng. Có thể nguyên nhân chẳng ở đâu xa, chỉ do một dây dẫn nào đó đã bị đứt, liên kết lỏng làm điện áp không đến được bu-gi. Sau khi thử khởi động một vài lần, tháo và kiểm tra nhiệt độ bu-gi. Nếu thấy chúng nóng đều, nhưng máy không khởi động được, đây là lúc bạn nên tìm nguyên nhân ở hệ thống cung cấp nhiên liệu. Hư hỏng phổ biến nhất là bơm làm việc kém hiệu quả.
Trên các động cơ sử dụng chế hòa khí, xăng không vào họng hút do bơm cơ khí kém, van kim bị kẹt, lọc xăng hoặc đường nhiên liệu bị tắc. Ở những dòng xe mới hơn, sử dụng hệ thống phun xăng điện tử, hãy dùng áp kế đo áp suất nhiên liệu. Nếu không có áp suất khi khóa điện ở chế độ ON, cần kiểm tra bơm nhiên liệu, rơ-le bơm, cầu chì và dây dẫn. Trên xe Ford đừng quên kiểm tra công tắc an toàn nằm ẩn dưới cốp xe hoặc bảng điều khiển. Công tắc này sẽ tắt bơm khi xảy ra tai nạn. Bởi thế, bạn cần kiểm tra nó và Reset lại nếu cần. Thiếu nhiên liệu còn do đường ống bị tắc hoặc thiết bị chống sốc trong bình chứa. Bạn cũng đừng quên kiểm tra đồng hồ đo mức nhiên liệu. Một số trường hợp xe không khởi động được đơn giản vì hết nhiên liệu.
Dù có áp suất trong hệ thống cung cấp nhiên liệu nhưng chưa chắc xăng đã được phun vào buồng đốt do cặn bẩn của nhiên liệu làm tắc vòi phun. Có thể chẩn đoán bằng cách sử dụng ống nghe đặt gần vòi phun, vòi phun làm việc tốt sẽ phát ra tiếng động trong quá trình đóng mở. Bằng không hãy kiểm tra điện áp đặt vào vòi phun, khi bộ điều khiển ECU bị sai không thể điều khiển vòi phun, điều khiển sai thời điểm phun hoặc rơ-le nguồn của EFI đã ngừng làm việc cũng làm động cơ không thể nổ máy.
Một yếu tố quan trọng khác quyết định đến liệu động cơ có thể khởi động được hay không chính là tỷ lệ hòa trộn nhiên liệu/không khí. Khe hở lớn trên đường ống nạp khiến tỷ lệ nhiên liệu/không khí giảm quá giới hạn có thể cháy, đặc biệt là khi khởi động (yêu cầu hỗn hợp nhiên liệu + không khí đậm hơn nhiều so với khi làm việc bình thường), kết quả là máy không thể khởi động được. Hãy kiểm tra tất cả các khe hở tại khu vực áp suất chân không sau bướm ga và làm kín chúng. Nhiên liệu cung cấp đủ, bu-gi đánh lửa tốt, không có các khe hở nghiêm trọng trên đường ống nạp, trục khuỷu quay bình thường, động cơ vẫn không khởi động được. Vấn đề còn lại liên quan tới áp suất bên trong buồng đốt.
Với động cơ sử dụng đai cam bằng cao su và trục cam đặt trên nắp máy OHC (Over Head Camshaft), các hãng yêu cầu thay đai cam sau khi xe chạy 100.000 km trong hoạt động bảo dưỡng dự phòng. Nhiều đai cam không bao giờ được thay cho đến khi bị đứt dẫn đến các xupap xả và nạp không đóng mở đúng thời điểm làm sụt giảm áp suất ở cuối kỳ nén dẫn đến hỗn hợp nhiên liệu và không khí không thể bốc cháy. Cam đặt trên đỉnh cũng có thể bị kẹt và đứt nếu nắp máy bị cong vênh do nóng dữ dội, hoặc bi cam thiếu dầu bôi trơn. Cam bị kẹt có thể xuất hiện trong khi khởi động lạnh ở nhiệt độ âm. Dầu trong các-te quá mỏng và thấp để ảnh hưởng tới trục cam…
Tốc độ quay của trục khuỷu không đủ: ắc-quy quá yếu
Nếu trục khuỷu không quay hoặc quay quá “yếu” có thể cảm nhận được qua tiếng kêu của máy khởi động (máy đề) chỉ tạo nên những tiếng “rè, rè” nhẹ, hãy kiểm tra ắc-quy đầu tiên. Thông thường, máy đề sẽ không thể làm việc khi điện áp ác quy dưới 10 V. Ắc-quy yếu đôi khi không phải do chính bản thân nó, có thể do năng lượng dự trữ tụt giảm sau mỗi lần bạn cố gắng khởi động. Dù nguyên nhân là gì bạn vẫn nên kiểm tra và nạp lại. Trong trường hợp điện áp quá thấp, hãy sử dụng một bình điện khác để khởi động. Nếu động cơ chạy bình thường, bạn có thể giả định rằng lỗi khởi động là do ắc-quy hoặc hệ thống nạp. Nếu kiểm tra cho thấy bình điện vẫn còn tốt hãy tiếp tục kiểm tra hệ thống nạp điện cho ắc quy.
Điện áp nạp cho ắc quy khoảng 13,9 – 14,4 V trong điều kiện bình thường. Hệ thống nạp bổ sung điện cho ắc-quy bất cứ khi nào điệp áp máy phát khoảng 14V ở chế độ không tải – các thiết bị phụ tải tắt. Động cơ khởi động thành công, điên áp máy phát nhanh chóng tăng cao hơn 2 V so với điện áp bình điện. Quá trình nạp bắt đầu diễn ra, dấu hiệu mà bạn dễ nhận thấy là đèn báo nạp tắt. Điện áp nạp thay đổi theo trạng thái nạp của ắc-quy, phụ tải và nhiệt độ. Nhiệt độ thấp điện áp nạp cao và ngược lại ví dụ nếu ở 26°C, điện áp sẽ là 13,9 – 14,4 V, nhưng sẽ tăng lên 14,9 – 15,8 V khi nhiệt độ âm. Nếu hệ thống nạp không có điện áp ra, hãy kiểm tra bộ điều chỉnh điện và máy phát.
Trục khuỷu không quay hoặc quay dù bình điện đầy: Trong trường hợp sử dụng bình đầy điện để khởi động lại, nếu trục khủy quay yếu hoặc không quay hãy tập trung vào dòng điện khởi động. Có thể kiểm tra bằng cách bật đèn pha, nếu đèn tắt khi đang khởi động chứng tỏ các kết nối với ắc-quy đã hút hết dòng điện, khi đó tiến hành kiểm tra và làm sạch tất cả các dây cáp nối. Điện trở cao trong mạch khởi động làm sụt giảm điện áp đặt lên máy đề. Trên xe con, điện áp tụt giảm sẽ không quá 0,4 V cho toàn bộ mạch khởi động. Dây cáp rẻ tiền, lõi nhỏ, vỏ cách điện mỏng hoặc kết nối quá bẩn có thể là nguyên nhân phát sinh vấn đề này.
Nếu đèn pha sáng rõ liên tục, trục khuỷu vẫn không quay có khả năng điện áp đã không đặt vào máy khởi động mà nguyên nhân do công tắc an toàn khởi động, khóa điện kém, rơ-le khởi động. Cầu chì cũng nên kiểm tra vì chúng có thể bị cháy khi bạn đẩy hoặc kích nổ.
Cụm máy khởi động và rơ-le
Nối tắt máy khởi động, không qua rơ-le. Nếu máy đề quay tốt, nguyên nhân ở đây là do rơ-le hỏng. Hầu hết động cơ cần phải đạt tốc độ 200 – 300 vòng/phút để có thể khởi động. Bởi vậy, nếu máy khởi động yếu không tạo ra sức nén đủ lớn, động cơ sẽ không nổ. Củ đề yếu đôi khi vẫn có thể làm quay động cơ tới vận tốc cần thiết nhưng sẽ ngốn hết điện của bình điện, và không còn đủ năng lượng cung cấp tới cho Ecu để điều khiển hệ thống phun nhiên liệu và hệ thống đánh lửa.
Máy khởi động sẽ tiêu thụ dòng điện 60 – 150 A khi chạy không không tải, 200 A hoặc nhiều hơn khi kéo động cơ quay. Dòng không tải phụ thuộc vào loại động cơ, dòng có tải phụ thuộc vào sự dịch chuyển và sự nén của động cơ. Ví dụ, củ đề của động cơ Toyota 4 xi-lanh sử dụng dòng 130 – 150 A khi không tải, nhưng sẽ là 175 A nếu là động cơ 6 xi-lanh.
Dòng điện cao hơn mức bình thường và tốc độ quay tự do hoặc tốc độ quay trục khuỷu thấp là dấu hiệu đặc trưng cho biết phần ứng điện bị ngắn mạch, phần ứng hoặc cuộn kích từ chạm mát, ma sát quá lớn bên trong máy khởi động (do khô, mòn hoặc dính ổ bi, chổi than). Đôi khi nam châm vĩnh cửu trong máy phát bị nứt hoặc tách khỏi vỏ. Một nguyên nhân khác, máy khởi động tốt nhưng không thể làm quay động cơ vì động cơ đã bị kẹt chặt. Trước khi khởi động hãy thử quay trục khuỷu.
Máy khởi động không quay và dòng điện kéo bằng không, mạch phần ứng hở. Chổi than hoặc cuộn dây đã bị lỗi. Nếu tốc độ không tải thấp, dòng điện kéo nhỏ là dấu hiện cho thấy điện trở trong lớn (kết nối xấu, chổi than kém chất lượng, cuộn kích từ hở mạch hoặc phần ứng bị vênh). Nếu củ đề quay nhưng không ăn khớp với bánh đà, lý do có thể là nam châm điện trong rơ-le làm việc yếu, truyền động của máy khởi động hỏng hoặc răng trên bánh đà hỏng.
Riêng đối với động cơ xăng thì việc kiểm tra bugi và dây cao áp sẽ tiến hành trước tiên. Đây là nguyên nhân phổ biến dẫn đến khó nổ vì sau một thời gian dài làm việc làm cho bugi bị muội than, mòn các cực dẫn đến không cung cấp đủ tia lửa điện cho buồng đốt. Ngoài ra, các sợi dây cao áp bị lão hóa cao su, giảm khả năng tiếp xúc cũng là nguyên nhân cung cấp không đủ tia lửa điện cho buồng đốt dẫn đến động cơ không thể khởi động.
Việc động cơ khó nổ đặc biệt vào mùa đông là điều không hiếm gặp nhất là đối với những chiếc xe đã cũ, sử dụng bộ chế hoà khí do khả năng bốc hơi kém của nhiên liệu. Tuy nhiên, việc chẩn đoán chính xác và khắc phục được ngay là điều không hề dễ dàng ngay cả đối với kỹ thuật viên nhiều kinh nghiệm. Vì vậy chế độ bảo dưỡng và kiểm tra thường xuyên sẽ giúp lái xe tránh được những phiền phức này.
Nguồn: Autonet
Đối với động cơ đốt trong, muốn khởi động được thì phải hội tụ đầy đủ các điều kiện: tốc độ quay trục khuỷu và áp suất buồng cháy đủ lớn, tỷ lệ hỗn hợp không khí và nhiên liệu phù hợp, bu-gi đánh lửa đủ mạnh và đúng thời điểm (đối với động cơ xăng). Vì vậy nếu chiếc xe khó khởi động hoặc đang đi đột ngột chết máy thì việc tiến hành kiểm tra những nguyên nhân trên là việc cần làm trước tiên.
Hệ thống cung cấp nhiên liệu: nguyên nhân phổ biến
Nếu chỉ có một vài bugi đánh lửa, vấn đề do bộ chia điện hoặc cảm biến trục khuỷu kém. Trong trường hợp tất cả các bu-gi đều không đánh lửa, có thể bô-bin đánh lửa hỏng. Có thể nguyên nhân chẳng ở đâu xa, chỉ do một dây dẫn nào đó đã bị đứt, liên kết lỏng làm điện áp không đến được bu-gi. Sau khi thử khởi động một vài lần, tháo và kiểm tra nhiệt độ bu-gi. Nếu thấy chúng nóng đều, nhưng máy không khởi động được, đây là lúc bạn nên tìm nguyên nhân ở hệ thống cung cấp nhiên liệu. Hư hỏng phổ biến nhất là bơm làm việc kém hiệu quả.
Dù có áp suất trong hệ thống cung cấp nhiên liệu nhưng chưa chắc xăng đã được phun vào buồng đốt do cặn bẩn của nhiên liệu làm tắc vòi phun. Có thể chẩn đoán bằng cách sử dụng ống nghe đặt gần vòi phun, vòi phun làm việc tốt sẽ phát ra tiếng động trong quá trình đóng mở. Bằng không hãy kiểm tra điện áp đặt vào vòi phun, khi bộ điều khiển ECU bị sai không thể điều khiển vòi phun, điều khiển sai thời điểm phun hoặc rơ-le nguồn của EFI đã ngừng làm việc cũng làm động cơ không thể nổ máy.
Tốc độ quay của trục khuỷu không đủ: ắc-quy quá yếu
Nếu trục khuỷu không quay hoặc quay quá “yếu” có thể cảm nhận được qua tiếng kêu của máy khởi động (máy đề) chỉ tạo nên những tiếng “rè, rè” nhẹ, hãy kiểm tra ắc-quy đầu tiên. Thông thường, máy đề sẽ không thể làm việc khi điện áp ác quy dưới 10 V. Ắc-quy yếu đôi khi không phải do chính bản thân nó, có thể do năng lượng dự trữ tụt giảm sau mỗi lần bạn cố gắng khởi động. Dù nguyên nhân là gì bạn vẫn nên kiểm tra và nạp lại. Trong trường hợp điện áp quá thấp, hãy sử dụng một bình điện khác để khởi động. Nếu động cơ chạy bình thường, bạn có thể giả định rằng lỗi khởi động là do ắc-quy hoặc hệ thống nạp. Nếu kiểm tra cho thấy bình điện vẫn còn tốt hãy tiếp tục kiểm tra hệ thống nạp điện cho ắc quy.
Nếu đèn pha sáng rõ liên tục, trục khuỷu vẫn không quay có khả năng điện áp đã không đặt vào máy khởi động mà nguyên nhân do công tắc an toàn khởi động, khóa điện kém, rơ-le khởi động. Cầu chì cũng nên kiểm tra vì chúng có thể bị cháy khi bạn đẩy hoặc kích nổ.
Cụm máy khởi động và rơ-le
Nối tắt máy khởi động, không qua rơ-le. Nếu máy đề quay tốt, nguyên nhân ở đây là do rơ-le hỏng. Hầu hết động cơ cần phải đạt tốc độ 200 – 300 vòng/phút để có thể khởi động. Bởi vậy, nếu máy khởi động yếu không tạo ra sức nén đủ lớn, động cơ sẽ không nổ. Củ đề yếu đôi khi vẫn có thể làm quay động cơ tới vận tốc cần thiết nhưng sẽ ngốn hết điện của bình điện, và không còn đủ năng lượng cung cấp tới cho Ecu để điều khiển hệ thống phun nhiên liệu và hệ thống đánh lửa.
Máy khởi động sẽ tiêu thụ dòng điện 60 – 150 A khi chạy không không tải, 200 A hoặc nhiều hơn khi kéo động cơ quay. Dòng không tải phụ thuộc vào loại động cơ, dòng có tải phụ thuộc vào sự dịch chuyển và sự nén của động cơ. Ví dụ, củ đề của động cơ Toyota 4 xi-lanh sử dụng dòng 130 – 150 A khi không tải, nhưng sẽ là 175 A nếu là động cơ 6 xi-lanh.
Dòng điện cao hơn mức bình thường và tốc độ quay tự do hoặc tốc độ quay trục khuỷu thấp là dấu hiệu đặc trưng cho biết phần ứng điện bị ngắn mạch, phần ứng hoặc cuộn kích từ chạm mát, ma sát quá lớn bên trong máy khởi động (do khô, mòn hoặc dính ổ bi, chổi than). Đôi khi nam châm vĩnh cửu trong máy phát bị nứt hoặc tách khỏi vỏ. Một nguyên nhân khác, máy khởi động tốt nhưng không thể làm quay động cơ vì động cơ đã bị kẹt chặt. Trước khi khởi động hãy thử quay trục khuỷu.
Riêng đối với động cơ xăng thì việc kiểm tra bugi và dây cao áp sẽ tiến hành trước tiên. Đây là nguyên nhân phổ biến dẫn đến khó nổ vì sau một thời gian dài làm việc làm cho bugi bị muội than, mòn các cực dẫn đến không cung cấp đủ tia lửa điện cho buồng đốt. Ngoài ra, các sợi dây cao áp bị lão hóa cao su, giảm khả năng tiếp xúc cũng là nguyên nhân cung cấp không đủ tia lửa điện cho buồng đốt dẫn đến động cơ không thể khởi động.
Việc động cơ khó nổ đặc biệt vào mùa đông là điều không hiếm gặp nhất là đối với những chiếc xe đã cũ, sử dụng bộ chế hoà khí do khả năng bốc hơi kém của nhiên liệu. Tuy nhiên, việc chẩn đoán chính xác và khắc phục được ngay là điều không hề dễ dàng ngay cả đối với kỹ thuật viên nhiều kinh nghiệm. Vì vậy chế độ bảo dưỡng và kiểm tra thường xuyên sẽ giúp lái xe tránh được những phiền phức này.
Nguồn: Autonet
