dangnamphong
Tài xế O-H
Tìm hiểu về van EGR trên máy xăng - Exhaust Gas Recirculation
Như các anh em biết thì NOx là hợp chất có trong khí thải ô tô, cũng là chất có hại cho môi trường và sức khỏe con người. Thì lúc này việc sử dụng van EGR để giảm phát thải NOx là phương án hữu hiệu và được sử dụng nhiều. Vì van EGR giảm tới 60% lượng NOx có trong khí thải, ngoài ra còn có tác dụng làm giảm tiếng ồn đối với động cơ diesel và giảm suất tiêu hao nhiên liệu đối với động cơ xăng. Chắc hẳn, trong quá trình sửa chữa, các anh em sẽ gặp không ít các pan về EGR. Nên bài viết dưới đây sẽ góp phần giúp cho các anh em hiểu hơn về van EGR, về chức năng, về cấu tạo như thế nào.
Chức năng và nhiệm vụ của van EGR
Van EGR đưa một phần khí xả quay trở lại buồng đốt. Khi khí xả được trộn lẫn với hỗn hợp không khí – nhiên liệu thì sự lan truyền ngọn lửa trong buồng đốt bị chậm lại (bởi vì phần lớn khí xả là khí trơ, không cháy được). Do đó, nhiệt độ cháy giảm xuống từ đó giảm được lượng NOx độc hại sinh ra, giúp bảo vệ con người và môi trường.
Nguyên lý làm việc của van
Hộp điều khiển động cơ sẽ cho tín hiệu đóng hoặc mở van EGR để đưa dòng khí xả quay trở lại buồng đốt (đối với máy xăng thì lượng khí xả quay trở lại từ 0 – 15%, còn máy dầu sẽ từ 0 – 40%).
Van sẽ có đường ống bắt vào cổ xả và cổ nạp của động cơ. Bình thường van sẽ đóng khi động cơ nguội, nổ không tải hoặc khi tăng tốc (nhiệt độ nước làm mát thấp, bướm ga đóng hoặc bướm ga mở lớn). Van EGR mở khi động cơ chạy ổn định và tải trung bình.
Trên các dòng xe đời cũ, thì van EGR hoạt động nhờ bộ dẫn động chân không, còn ở các dòng xe đời mới thì van EGR là loại van điện.
Van sẽ có đường ống bắt vào cổ xả và cổ nạp của động cơ. Bình thường van sẽ đóng khi động cơ nguội, nổ không tải hoặc khi tăng tốc (nhiệt độ nước làm mát thấp, bướm ga đóng hoặc bướm ga mở lớn). Van EGR mở khi động cơ chạy ổn định và tải trung bình.
Trên các dòng xe đời cũ, thì van EGR hoạt động nhờ bộ dẫn động chân không, còn ở các dòng xe đời mới thì van EGR là loại van điện.
Những cơ cấu giám sát sự hoạt động của van EGR
ECU động cơ thường xuyên giám sát sự hoạt động của van EGR, nếu van EGR cung cấp dòng khí quá nhiều hoặc quá ít so với mong đợi thì ECU động cơ sẽ xác định là van EGR đang gặp vấn đề.
Những cơ cấu giám sát sự hoạt động của van EGR:
- Sử dụng cảm biến nhiệt độ van EGR được lắp trên đường ống dẫn khí của van EGR. Khi van EGR mở sẽ làm nhiệt độ qua cảm biến tăng lên và báo về ECU động cơ.
- Trên những dòng xe Ford đời cũ, sẽ dùng cảm biến DPFE (cảm biến Delta đo độ chênh áp) đo dòng khí EGR bằng cách dựa trên độ chênh lệch áp suất 2 đầu bộ đo.
- Trên các dòng xe đời mới, sẽ dùng van EGR bằng điện dạng mô tơ bước, mô tơ DC hoặc solenoid và có cảm biến giám sát vị trí để giám sát sự hoạt động của van.
Những cơ cấu giám sát sự hoạt động của van EGR:
- Sử dụng cảm biến nhiệt độ van EGR được lắp trên đường ống dẫn khí của van EGR. Khi van EGR mở sẽ làm nhiệt độ qua cảm biến tăng lên và báo về ECU động cơ.
- Trên những dòng xe Ford đời cũ, sẽ dùng cảm biến DPFE (cảm biến Delta đo độ chênh áp) đo dòng khí EGR bằng cách dựa trên độ chênh lệch áp suất 2 đầu bộ đo.
- Trên các dòng xe đời mới, sẽ dùng van EGR bằng điện dạng mô tơ bước, mô tơ DC hoặc solenoid và có cảm biến giám sát vị trí để giám sát sự hoạt động của van.
Các hư hỏng thường gặp
- Trong dòng khí xả có chứa nhiều tạp chất nên lâu ngày sẽ tạo muội bẩn bám trên van sẽ gây ra hiện tượng van bị kẹt làm cản trở dòng khí EGR đi qua.
- Ngoài ra, trên các dòng xe dùng van EGR thì trong quá trình đốt cháy bên trong buồng đốt, sẽ sinh ra nhiều muội bẩn bám trên đầu kim phun và có thể gây tắc vòi phun (đặc biệt đối với động cơ phun xăng trực tiếp).
- Ngoài ra, trên các dòng xe dùng van EGR thì trong quá trình đốt cháy bên trong buồng đốt, sẽ sinh ra nhiều muội bẩn bám trên đầu kim phun và có thể gây tắc vòi phun (đặc biệt đối với động cơ phun xăng trực tiếp).
Kinh nghiệm thực tế
- Khi van EGR kẹt đóng thì động cơ nổ khó nhận biết được van có vấn đề, chỉ có điều sẽ sinh ra nhiều khí độc hại.
- Còn khi van EGR ở vị trí kẹt mở, động cơ sẽ nổ rung giật, dễ chết máy khi chạy cầm chừng và có thể sinh ra nhiều khói đen
Cách khắc phục
- Tháo van ra vệ sinh
- Kích van xem van có làm việc hay không
- Nếu nhanh thì có thể dùng máy chẩn đoán để kích hoạt van để kiểm tra xem van có làm việc hay không
- Còn một cách nữa thì các anh em thợ ở ngoài hay dùng là với xe đời cũ sẽ bịt luôn van EGR lại, sẽ không ảnh hưởng nhiều đến động cơ, nhưng sẽ sinh ra nhiều khí độc hại. Còn ở xe đời mới dùng van EGR bằng điện thì khi bịt lại xe sẽ chạy tốn nhiều nhiên liệu hơn, không tốt cho động cơ.
- Còn khi van EGR ở vị trí kẹt mở, động cơ sẽ nổ rung giật, dễ chết máy khi chạy cầm chừng và có thể sinh ra nhiều khói đen
Cách khắc phục
- Tháo van ra vệ sinh
- Kích van xem van có làm việc hay không
- Nếu nhanh thì có thể dùng máy chẩn đoán để kích hoạt van để kiểm tra xem van có làm việc hay không
- Còn một cách nữa thì các anh em thợ ở ngoài hay dùng là với xe đời cũ sẽ bịt luôn van EGR lại, sẽ không ảnh hưởng nhiều đến động cơ, nhưng sẽ sinh ra nhiều khí độc hại. Còn ở xe đời mới dùng van EGR bằng điện thì khi bịt lại xe sẽ chạy tốn nhiều nhiên liệu hơn, không tốt cho động cơ.
