Sinh viên việt nam – từ ghế nhà trường ra doanh nghiệp

[luyen_hybrid]

Sau 7 năm ra trường, giờ đây khi tôi chỉ còn là một trong số rất ít những người của khóa tôi còn theo cái “Nghiệp dầu nhớt” và bản thân hiện đã là những người điều hành doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực ô tô, hàng năm vẫn phỏng vấn tuyển dụng các bạn sinh viên mới ra trường, nhìn vào thực tại mà lòng không khỏi cảm thấy xót xa.

Một lượng lớn sinh viên mới tốt nghiệp không rõ mình sẽ phải làm gì?
​

Ngày hôm nay tôi lại ghé thăm về một ngôi trường Đại học tôi đã rất yêu quý và có chất lượng đào tạo hàng đầu ở thành phố Hồ Chí Minh cũng như ở Việt Nam, mang trong mình ước vọng đi tìm câu trả lời “Giải pháp nào để giúp các bạn sinh viên thay đổi nhận thức về việc học tập khi còn ngồi trên ghế nhà trường”. Một thực trạng thực tế hiện nay Doanh nghiệp đổ lỗi cho nhà trường đào tạo sinh viên ra trường thiếu thực tế, khả năng để thực hiện các công việc thực tế ngoài doanh nghiệp rất thấp, Nhà trường đổ lỗi cho việc Doanh nghiệp đòi hỏi quá cao trong khi sự hỗ trợ của các doanh nghiệp cho sinh viên chưa hiệu quả, tiếp nhận các bạn sinh viên vào thực tập chỉ mang tính chất hình thức chứ chưa thực sự cho các bạn làm giống như một nhân viên thực thụ thì làm sao mà các bạn có được những kiến thức cũng như những kỹ năng thực tế. Và câu chuyện “Đổ lỗi” cứ quanh quẩn để rồi người chịu thiệt thòi nhất là các bạn sinh viên sau khi ra trường.

Chạy theo công việc yêu thích hay công việc hái ra tiền trước mắt mặc dù trái nghành?​

Tỉ lệ sinh viên sau khi ra trường không kiếm được việc làm hoặc làm trái ngành rất cao. Đi lang thang, quan sát, trò chuyện với các bạn sinh viên, và suy ngẫm thấy để thay đổi việc này không thể một sớm một chiều, việc phần lớn Sinh viên ra trường khả năng đáp ứng thấp công việc thực tế ngoài doanh nghiệp chỉ là kết quả của rất nhiều nguyên nhân mà chung quy lại là từ 3 phía Nhà Trường – Doanh Nghiệp – Sinh Viên nhưng nguyên nhân lớn nhất là từ Sinh viên, Nhìn cái cách mà các bạn học tập, thái độ các bạn học tập mà bản thân cảm thấy sót xa cho tâm huyết của các thầy cô, Không thể chỉ đổ lỗi cho các bạn sinh viên. Cả Nhà trường, Doanh nghiệp đều có những điểm hạn chế khiến việc kết quả đầu ra của các bạn sinh viên khi ra trường chưa được như mong muốn. Chương trình đào tạo từ nhà trường thiếu nhiều thực tế và khó có thể cập nhật bắt kịp sự phát triển của công nghệ, bản thân các thầy giáo trong trường cũng không được đào tạo bồi dưỡng cập nhật thêm kiến thức thực tế.

Nhiều nhà trường và doanh nghiệp hiện vẫn chưa có tiếng nói chung
​

Nhưng trước khi chờ những thay đổi từ những yếu tố bên ngoài, bản thân các bạn sinh viên phải tự thay đổi bản thân mình trước, cũng như trước khi chờ gió đổi chiều thì mình hãy chủ động điều chỉnh cánh buồm như có người đã từng nói. Ngồi tâm sự với các bạn sinh viên vẫn còn rất nhiều bạn năm 3 năm 4 rồi mà thực sự chưa hình dung ra một cách rõ ràng sắp tới mình ra trường mình sẽ làm gì, chỉ hình dung một cách chung chung ngành mình học ngoài thực tế có vài công việc như thế này, thế kia và ra trường làm cái nào hợp thì làm, Tỉ lệ rất cao các bạn sinh viên trước khi chọn ngành là không hiểu nhiều về ngành mình học, chỉ chọn học ngành đó vì lí do cha mẹ mình chọn, người thân chọn thay, chọn học ngành đó vì sự an toàn, ra trường dễ có việc làm không sợ thất nghiệp, chọn học ngành đó vì ngành mình thích nhưng thi rớt nên phải học ngành này, hay là chẳng biết chọn ngành nào nên cứ chọn đại…., Có nhiều bạn còn thực sự không biết mình thích điều gì?, mình muốn làm cái gì? Và tệ hơn là đang học 1 bộ môn đó đến nửa phần mà chẳng biết là mình học môn này ra sẽ ứng dụng vào công việc gì ngoài thực tế, trong đầu vẫn là học để thi qua môn hay học để đạt điểm cao cho cái bằng nó sáng sáng một chút sau này ra trường dễ xin việc.

Đam mê thôi chưa thể đủ, sinh viên còn phải phấn đấu, nổ lực đến cùng vì mục tiêu nghề nghiệp sau này
​

Chính từ nguyên nhân các bạn không xác định được rõ mục tiêu của mình hay vì xác định mục tiêu chưa đúng “Học để làm cái gì?” nên việc học mang nhiều tính đối phó, chưa chủ động học tập, chỉ học những cái gì các thầy dạy chứ chưa tự tìm hiểu thêm các kiến thức mở rộng, thậm chí còn không nắm bắt được những kiến thức cơ bản các thầy truyền tải, vẫn còn nhiều những tình trạng ngủ trong giờ học, cúp học đi chơi hay ngồi trong lớp mà “tâm hồn đang vắt ngược cành cây”… Rồi cũng có những bạn chú tâm hơn trong việc học tập, việc nắm bắt kiến thức của các thầy truyền tải tốt hơn, học đến đâu khá là hiểu đến đó nhưng khi ra trường chỉ được một thời gian ngắn là lại bỏ nghề hoặc chuyển nghề, lí do vì sao?. Vì các bạn chưa thực sự hiểu doanh nghiệp họ cần gì ở mình, cứ tưởng mình học tập tốt, kiến thức mình tốt, cầm cái bằng khá-giỏi ra trường là Ok, các bạn đang tưởng tượng một cuộc sống màu “Hồng Lét” đang chờ đón mình ở sau tấm bằng và cánh cổng trường đại học, nhưng than ôi! Một viễn cảnh hoàn toàn khác “Không thể tin nổi” nó lại sảy đến với mình, tại sao họ vẫn không sử dụng mình sau một thời gian ngắn, tại sao họ lại trả lương mình quá thấp không bằng đứa bạn chẳng học hành bán cafe ven đường. Và việc gì xảy đến cũng đã đến, lại một lần nữa mình đổi chỗ làm, rồi một vài lần nữa, hay lần này mình chuyển hẳn nghề khác.

Học ô tô để làm gì trong khi bạn đã có suy nghĩ từ trước rằng sẽ nối nghiệp cha mẹ để lại?​

Bản thân tôi theo học ngành Kỹ thuật ô tô, cũng từng như các bạn và ý thức khá tốt về việc học tập khi còn ngồi trên ghế nhà trường và cũng chẳng chịu thua kém bạn bè trong việc học tập vì nghĩ “Bạn nó làm được thì mình cũng phải làm được chứ, nếu chưa làm được là do mình chưa thực sự cố gắng” và rồi kết quả học tập đã đạt rất tốt, nhưng than ôi sau khi ra trường sao thực tế nó có nhiều cái khác trong trường thế, rồi có những cái mình rất hiểu nguyên lý nhưng lại chẳng làm được ngoài thực tế, kỹ năng thực hành còn non quá, khi ra trường cày như trâu như bò mà chẳng có lương, chỉ có phụ cấp, còn chẳng sướng bằng cái thời sinh viên (“đi chơi” mà vẫn có tiền gia đình cung cấp), và hầu hết trong giai đoạn 2 năm đầu ra trường bạn bè mình nó bỏ nghề đến 60-70%. Nhưng với với tình yêu cái mùi dầu nhớt, với niềm đam mê kỹ thuật và với một MỤC TIÊU rõ ràng tôi đã vượt qua khỏi những khó khăn đó và trở thành một trong rất ít những người còn lại của lớp tôi theo cái “Nghiệp dầu nhớt” này sau 7 năm ra trường. Giờ đây, ở vị trí nhà điều hành doanh nghiệp và cũng công tác trực tiếp trong lĩnh vực đào tạo, những lần tuyển dụng nhân sự, phỏng vấn tuyển dụng các bạn sinh viên mới ra trường mà thấy xót xa, nghĩ lại bản thân mình những năm trước. Không thể đổ lỗi cho các bạn nhưng cần lắm những chương trình định hướng cho ý thức của các bạn, cần lắm sự nỗ lực cố gắng của các bạn trong việc tự học tập nâng cao phát triển năng lực bản thân để đáp ứng cái năng lực mà doanh nghiệp yêu cầu ở nhân sự của họ.

Mục tiêu đúng chính là chìa khoá tạo nên thành công tương lai sau này
​

Vậy 1 doanh nghiệp họ cần gì ở 1 người nhân viên hay nói cách khác họ đánh giá 1 người nhân viên qua những yếu tố nào?
Doanh nghiệp họ đánh giá nhân viên chỉ bằng 1 từ “Năng lực” vậy bạn hiểu thế nào về năng lực?
Chúng ta chẳng lạ lẫm gì về danh từ này nhưng thực sự hiểu về nó thì chắc hẳn chưa nhiều,
Năng lực được đánh giá qua 3 yếu tố: Kiến thức – Kỹ Năng – Thái độ
View attachment 58784
Thực tế hiện nay, chúng ta thấy rằng hầu hết các trường đào tạo hiện nay chỉ chú trọng nhiều vào đào tạo về KIẾN THỨC cho các bạn sinh viên và đó là lí do lý giải cho việc tại sao các bạn sinh viên ngành ô tô chúng ta ra ngoài tỉ lệ theo được nghề sau vài năm lại thấp như thế.

Thế nhưng khi bạn là người có năng lực rồi thì điều gì để đánh giá bạn và đồng nghiệp của mình ai hơn ai khi mà cả 2 người đều là người có năng lực?

Người ta sử dụng thang đo mức độ của năng lực, gọi là “Đẳng cấp”:

Xét riêng về khía cạnh KIẾN THỨC: Bạn là Kỹ sư ngành ô tô, bạn đã được dạy và bạn có kiến thức về các hệ thống trên ô tô, nhưng kiến thức của bạn ở mức độ nào

- Level 1: Bạn BIẾT về các hệ thống đó, bạn đã nge ai nói về nó, bạn đã đọc tài liệu về nó nhưng chưa thực sự HIỂU về nó lắm.

- Level 2: Bạn đã HIỂU về nó, bạn có thể giải thích được nguyên lý hoạt động của hệ thống đó, hiểu được cấu tạo, thông số kỹ thuật, sơ đồ mạch điện, vị trí… nhưng khi cho bạn ra tháo lắp, sửa chữa nó thì bạn lại không LÀM được. (Sinh viên ngành ô tô mình khi mới ra trường thường dừng lại ở Lever này)

- Level 3: Bạn đã biết về nó, Hiểu về nó và bạn đã có thể ứng dụng những kiến thức đó vào công việc thực tế, hay nói một cách khác là bạn đã LÀM được nó, (Yếu tố Kinh nghiệm được đánh giá ở Level này - đó là khoảng thời gian bạn làm hết bao lâu). Tuy nhiên, bạn đã hiểu hệ thống động cơ hay ABS... nó hoạt động như thế nào và bạn có thể tháo lắp, kiểm tra sửa chữa các pan bệnh của nó trên xe thực tế nhưng bạn lại chẳng thể phân tích được, giải thích được tại sao nó lại hỏng như thế hay gọi là năng lực “Phân tích vấn đề”, bạn chỉ làm theo thói quen, kinh nghiệm hay đôi khi là gặp may.

- Level 4: Bạn đã Làm được nó, bạn đã sửa chữa được các pan bệnh của hệ thống đó và bạn có khả năng PHÂN TÍCH nó, có thể giải thích được tại sao nó lại hư hỏng như vậy hay có thể đưa ra được nhiều khả năng của vấn đề (Nếu hiện tượng như thế này thì có thể do A, nếu hiện tượng như kia thì có thể do B…)

- Level 5: Bạn có khả năng TỔNG HỢP, có nghĩa ngoài hệ thống này trên xe Toyota bạn còn BIẾT-HIỂU-LÀM ĐƯỢC và PHÂN TÍCH được hệ thống tương tự trên các dòng xe khác nữa như Hyundai, Honda, Kia, Ford, BMW, Mer, Audi……

- Level 6: Bạn có khả năng SÁNG TẠO được, có nghĩa là bạn đã rất am hiểu về hệ thống đó trên xe và bạn có khả năng Phân tích các ưu nhược điểm của hệ thống đó sau đó bạn có khả năng thiết kế, chế tạo ra các sản phẩm, hệ thống tối ưu hơn, hoạt động đạt hiệu quả cao hơn các bộ phận, hệ thống cũ, (Lưu ý hải là cải tiến chứ không cải lùi).

Tới đây các bạn đã định vị được “Năng lực” của mình đang ở mức nào rồi chứ, nhìn thấy mình còn phải tự rèn luyện bản thân thêm những gì để trở thành 1 người có năng lực để đáp ứng các yêu cầu của doanh nghiệp rồi chứ?.

Được tham gia chia sẻ một chút với các bạn sinh viên trong buổi hội thảo sinh viên "Những kỹ năng cần trang bị cho sinh viên ngành ô tô" chào mừng kỷ niệm Sinh nhật 8 năm O-H thật là vinh dự và hạnh phúc. dù vẫn còn rất nhiều điều muốn chia sẻ với các bạn và các bạn cần phải trang bị cho mình nhiều hơn nữa nhưng song thời gian buổi hội thảo chỉ ngắn và còn nhiều phần bổ ích của anh Nguyễn Thanh Đàm cũng như các Thầy nên một chút tâm tư của người làm kỹ thuật xin chia sẻ cùng các bạn.

Chúc các bạn sớm có được kế hoạch để rèn giũa phát triển bản thân trở thành một người có năng lực đóng góp trí tuệ của mình vào xây dựng phát triển kinh tế, xã hội, mang lại giá trị cho bản thân, giúp đỡ được nhiều người hơn và thành đạt hơn.
Thân ái!.
Đặng Văn Luyện
Thành viên "Máu nhiễm nhớt" của cộng đồng kỹ thuật ô tô Việt Nam.

 

[Quybikhung]

Thực sự GDVN chú trọng gd kiến thức mà ít chú trọng gd kỹ năng .

 

[wensheng]

Không thể đổ lỗi cho các bạn nhưng cần lắm những chương trình định hướng cho ý thức của các bạn, cần lắm sự nỗ lực cố gắng của các bạn trong việc tự học tập nâng cao phát triển năng lực bản thân để đáp ứng cái năng lực mà doanh nghiệp yêu cầu ở nhân sự của họ.

Ở các nước phát triển, danh nghiệp sử dụng lao động bắt buộc phải có nghĩa vụ và trách nghiệm để phối hợp với nhà trường để cùng định hướng và xây dựng chương trình đào tạo và trực tiếp tham gia đào tạo.
Nhưng ở ta thì mọi người biết rồi chưa có cơ chế để doanh nghiệm thực hiện nghĩa vụ đó. SV ngày nay của ta thì chắc các bạn biết rồi, có quá nhiều thứ khác để các bạn quan tâm hơn là việc học. Đôi lời vậy thôi.

 

[gamethuso1]

Đúng chính xác mình thấy vấn đề nằm ở chỗ sinh viên chứ không hẳn do nhà trường và doanh nghiệp. Các bạn muốn làm gì cũng vậy, nhà trường doanh nghiệp chỉ là nền tảng còn làm được hay không là do khả năng của các bạn.

 

[pencil94]

bác viết bài liều tù tì hoa hết cả mắt. sinh viên bây giờ đi làm chẳng biết cái gì, đào tạo như mới

 

[tinosamg]

Em cám ơn bài viết của anh, nó viết rất đúng về sinh viên vn hiện nay, cái thiếu sót nhất ở trường chúng ta học là các thầy/cô giảng dạy cho có thôi, không giảng chuyên sâu nhiều, hết tiết thì thôi..còn muốn hiểu thêm thì phải tự nghiên cứu, lên diễn đàn hỏi thì gặp mấy a ô hát nhiệt tình thì chỉ ...còn không thì bài đăng đó chả có 1 comment nào

 

[weather]

E cảm ơn a đã giúp tụi e biết mình là ai ạ

 

[Bang-ot]

Cảm ơn bài viết của anh, anh nói rất đúng, như em một sv vừa mới bước chân vào trường và e ngộ ra "Trường học là nơi đập vỡ ước mơ, để rồi xây lại từ những vụn vở đó." Em cũng có rất nhiều suy nghĩ chán nản, thầy cô, bài vở, việc làm thêm, xã hội,.. Em luôn tự động viên mình "Thử thách hãy đến nữa đi." Em xác định mục tiêu của mình từ một sinh viên cầm bút tiến đến một kỹ sư cần cơ lê và cuối cùng là được cầm bút để vẽ ra những thiết kế ý tưởng. Cảm ơn anh chị đã đọc chút tâm sự lũng cũng của em ^^

 

[thuytien146]

Giao dục nhiều khi lý thuyết lan man quá thiếu tinh thực hành và kỹ năng dành cho sinh viên

 

[thanhzuru]

học đến năm 4 mới được tiếp xúc với động cơ. vậy mà 4 năm rưỡi là hết chương trình học rồi

 

[LongTheMen]

Thứ nhất thì nên đặt lại 1 dấu hỏi to đùng cho giáo dục. Thiếu thực hành, nặng lý thuyết, nghiên cứu hàn lâm. Điểm danh sơ sơ mấy trường miền bắc ô tô có giao thông, công nghiệp, bách khoa, sư phạm kỹ thuật... Hầu như là ít được tiếp xúc
Thứ hai là cũng nên trách sinh viên giờ. Ít tự học, ít nghiên cứu. Ít đọc, ít nghe, ít xem là thấy thiếu rồi. Thêm vào đó là tiếng anh, kỹ năng mềm khác cũng rất hạn chế.

 

[alexnghia]

tôi cũng từng là sv nhưng k phải sv kĩ thuật . tất cả các ngành học tại vn đều mang tính tư tưởng , lí thuyết thì vô cùng , thực hành thì chả bao nhiêu cộng với cơ sở vật chất thời ông cố để lại ...bla,bla. ôi thôi nói chung chả có j hay ho . con cái sau này k biết định hướng học cái gì đây nữa , học xong thì cái j cũng biết , hỏi có làm dc k thì ôi thôi chịu hehe .

 

[kimlong1]

hay,đúng là kinh nghiệm của người đi trước muốn truyền thụ lại cho các em sau.trong khi đó công nghệ nước ta đi sau các nước khac 50->100 năm mà các thấy các cô vấn giấu nghề hoặc dây thêm mấy môn tao lao để lấy tiền sinh viên.

 

[dhoang637]

Sử dụng mã giảm giá khi mua hàng online là một trải nghiệm tuyệt vời. Dù bạn mua hàng ở Lazada, Tiki hay Shopee thì Mã giảm giá đều có thể giúp bạn giảm số tiền cần thanh toán. Mình đã từng áp dụng rất nhiều mã giảm giá khác nhau, từ 100K, 200K đến 1 triệu, 2 triệu. Tất cả đều rất hiệu quả và chính xác. Bạn có thể tìm hiểu thêm về mã giảm giá tại toigingiuvedep.vn

 

[Cai banh xe]

hay,đúng là kinh nghiệm của người đi trước muốn truyền thụ lại cho các em sau.trong khi đó công nghệ nước ta đi sau các nước khac 50->100 năm mà các thấy các cô vấn giấu nghề hoặc dây thêm mấy môn tao lao để lấy tiền sinh viên.

Đã gọi là nghề thì phải chấp nhận, nghề gì cũng thế, kể cả nghề giáo viên, sinh ra là để xúc tiền

 

[nSpark]

Thanks bác, em thấy bài viết rất hay, nếu chính do bác soạn thì là rất có tâm, ra ngoài làm việc nhưng vẫn hướng về những 'búp non' và cố gắng làm được gì đó để giúp các bạn định hướng lại. Cảm ơn bác ạ

 

[dieuanh]

thái độ sinh viên ngay trong ghế học đường phải nói là quá thấp, dường như không có trách nhiệm với học tập

 

[Cai banh xe]

thái độ sinh viên ngay trong ghế học đường phải nói là quá thấp, dường như không có trách nhiệm với học tập

Ồ,,bác nói quá đúng. Họ vô trách nhiệm với chính sự học của họ và với chính họ

 

[tronganh6691]

nghề ô tô này nói thật thời gian đầu rất khó khăn. vì bản thân học trên ghế nhà trường là chưa đủ để kiếm được 1 chỗ làm ngon lành trong hãng xe. Tuy nhiên cũng tùy trường hợp có sv đi thực tập vẫn được hãng giữ lại và nhận vào làm nhưng những cá nhân đó mình thấy 1 là có người quen 2 là do thái độ học tập và khả năng kiến thức của mỗi người. Đa phần sv hay xin học việc ngoài gara thời gian sau mới vô hãng vậy cũng rất ok. Học trên trường tuy không đủ nhưng nếu nghiêm túc, chịu khó học hỏi và đầu tư kiến thức từ trong ghế nhà trường cộng thêm tính kỹ luật thì đó sẽ là 1 lợi thế rất lớn khi ra trường. Bên ngoài người ta tuyển dụng phần là vì kiến thức chuyên môn nhưng phần không kém quan trọng nữa là thái độ làm việc và tính kỷ luật. 2 thằng cùng vô học việc như nhau, nhưng có thằng được ký hợp đồng thằng thì không vì sao. 1 anh thì hì hục làm, rất nhiệt tình, phụ giúp tất tần tật trong các công việc thì đàn anh đi trước ai không quí, tổ trưởng lại đánh giá cao về tính cần cù, chăm chỉ còn anh kia thì rề rề thì dĩ nhiên bị đánh giá thấp hơn r cho dù kiến thức anh có hơn thằng kia nhưng bù lại sự chuyên nghiệp và tính kỷ luật anh lại không có. Nhiều người nói nghề này bạc quá, nhưng có hay không là do suy nghĩ mỗi cá nhân, nhưng nếu đã có đam mê thì mình tin mọi chuyện không thành vấn đề!!!

 

[pinokiovh]

cảm ơn bài viết của bác chủ ạ