Những Hư Hỏng Của Hộp Số Sàn Ô Tô

THANHDATSPKTVL
Bình luận: 4Lượt xem: 15,216

THANHDATSPKTVL

Tài xế O-H
Hộp số có nhiệm vụ:
Thay đổi mômen từ động cơ đưa tới các bánh xe chủ động và từ đó tăng giảm lực kéo cho chiếc xe. Ngoài ra còn thay đổi tốc độ cho xe, cho xe thực hiện chuyển động lùi và cho ô tô dừng tại chỗ mà không cần tắt máy.
Những hư hỏng của hộp số.jpg
Tuy hộp số sàn có tuổi thọ rất cao, nhưng theo thời gian sử dụng và nếu không được chăm sóc tốt thì nó sẽ gặp một số hư hỏng nặng.

Hộp số sàn gồm các cơ cấu chính như dẫn động điều khiển, định vị và khóa hãm, bộ đồng tốc, các trục và bánh răng hộp số. Mỗi cơ cấu khi hư hỏng lại có dấu hiệu và mức độ nguy hiểm khác nhau.

Dưới đây là những hư hỏng thường gặp đối với các bộ phận của hộp số sàn:

Hư hỏng cơ cấu dẫn động điều khiển

Cơ cấu này gồm các chi tiết chính: Cần số, trục trượt, càng sang số và một số khớp cầu và thanh đòn (cáp – với những xe có động cơ đặt ở sau).
Hộp số bị rung.jpg
Đây là cơ cấu ít khi xảy ra hư hỏng ngoại trừ càng sang số. Càng sang số có kích thước nhỏ nhưng chịu tải lớn nên dễ cong vênh, gãy (thường gặp trên các xe bán tải hoặc xe tải) khiến xe không chuyển được số và chỉ đi được một số duy nhất nào đó. Các khớp cầu, khớp nối, cáp bị mòn, khô dầu khiến việc vào số nặng hơn.

Hư hỏng của cơ cấu định vị và khóa hãm (khóa chung-riêng)

Cơ cấu này đảm bảo tại một thời điểm chỉ có một số hoạt động, tránh tự nhảy về số 0 khi đang tăng tốc hoặc đổ đèo. Hiện tượng nhảy số dễ gặp khi đi trên những đoạn đường nhiều ổ gà, ổ voi, khi tăng tốc hoặc chở tải nặng.

Nếu hoạt động bình thường, hộp số sẽ tiếp tục vận hành ở cấp số bạn muốn, hoặc máy tính sẽ tự động chuyển số khi đạt tới một vòng tua máy nào đó để tiết kiệm nhiên liệu. Tuy nhiên, nếu hộp số bị trượt, nó có thể tự nhảy sang các cấp số khác nhau, hoặc nhảy về “mo” với số sàn.

Nguyên nhân chủ yếu phát sinh từ cơ cấu hãm số, có thể do lò xo của cơ cấu hãm bị yếu hoặc gẫy, bi định vị bị mòn. Ngoài ra, nguyên nhân cũng có thể xuất phát từ sự mòn lệch bánh răng, mòn ổ đỡ trục, cong trục số.

Hư hỏng cơ cấu báo số lùi

Cơ cấu này giúp người lái có thể nhận biết được vị trí sẽ gài số lùi (nặng và khó vào hơn số bình thường), tránh hiện tượng gài nhầm số khi xe đang chạy ở số tiến sẽ làm vỡ răng trên bánh răng và phá hủy hộp số.

Khi cơ cấu báo gài số lùi bị hỏng như gãy lò xo cảm giác gài số lùi bị mất, khi bị kẹt, cơ cấu này sẽ không thực hiện được vào số lùi.

Hư hỏng của bộ đồng tốc

Cơ cấu đồng tốc giúp việc vào số được êm ái và tránh hiện tượng va đập giữa các răng dễ gây ra vỡ răng.
Bộ đồng tốc bị hư hỏng.jpg
Cơ cấu đồng tốc thường hỏng 2 chi tiết chính là vòng đồng tốc và các chốt khóa. Do làm việc trong điều kiện mài mòn cao (vòng đồng tốc) và tải trọng lớn nên vòng đồng tốc và chốt khóa nhanh bị mòn, ồn khi gài số, nóng dầu bôi trơn, khó hoặc thậm chí là không vào số được.

Hư hỏng do dầu hộp số

Dầu hộp số là nguyên nhân cơ bản làm tăng quá trình mài mòn của hộp số. Nếu mức dầu thấp, chất lượng dầu thấp khiến việc sang số khó khăn, khả năng bôi trơn và làm mát kém. Vì vậy cần kiểm tra, bảo dưỡng định kỳ để duy trì khả năng hoạt động tốt và tuổi thọ của hộp số. Thường xuyên quan sát điểm đỗ xe xem có các giọt dầu dưới nền không để kịp thời xử lý.

Ngoài ra, các chi tiết như ổ bi đỡ trục hộp số, bánh răng, then hoa cũng bị ảnh hưởng khá nhiều bởi chất lượng dầu bôi trơn. Chất lượng dầu bôi trơn thấp, thời gian sử dụng lâu sẽ làm các chi tiết này mòn, rơ lệch làm tăng mức độ ồn cho hộp số và nhiệt độ dầu bôi trơn.
hộp số rò rỉ dầu.jpg
Rò rỉ dầu hộp số

Rò rỉ dầu từ hộp số là một trong những cách dễ nhất để phát hiện hộp số có vấn đề. Trên các xe số tự động, dầu hộp số đóng vai trò quan trọng tới việc vận hành của xe. Chính vì vậy, nếu phát hiện những giọt dầu nằm dưới gầm xe, hãy đưa xe đi kiểm tra ngay.

Không giống như dầu máy, hộp số không tiêu tốn dầu trong quá trình hoạt động, vì thế, nếu nhận thấy hộp số thiếu dầu chắc chắn đã bị rò rỉ ra ngoài.

Ngoài những hư hỏng các bộ phận chính trên, hộp số còn gặp phải một số hiện tượng sau:

Hộp số khó vào số, sang số

Với ô tô số sàn, hộp số thiết kế cực kỳ đơn giản, tuy nhiên lại thường hay gặp phải hiện tượng khó vào số, hay sang số. Ví dụ như chuyển từ số "mo" sang 1 hay chuyển giữa các số khác nhau cho dù đã cắt côn và gạt cần.
Hư hỏng của hộp số sàn.jpg
Dấu hiệu này cho biết dầu hộp số xe bị cặn, bẩn, cũng có thể dùng dầu không đúng tiêu chuẩn hay chân côn chưa được điều chỉnh đúng.

Xe ồn khi ở số 0 “Mo”

Những âm thanh khó chịu khi xe chạy không tải chứng tỏ dầu hộp số đã đến hạn phải thay, hoặc có thể là dấu hiệu của những hư hỏng cơ khí nghiêm trọng hơn. Tuy nhiên, đa phần tiếng ồn được tạo ra do các vòng bi hoặc bánh răng trong hộp số đã mòn và cần phải được thay thế.

Côn không cắt

Đây là triệu chứng thường xuyên gây “ám ảnh” những người lái xe số sàn. Mặc dù đạp hết chân côn nhưng côn vẫn không cắt hết, và các lá côn vẫn tiếp tục ép vào bánh đà khiến việc chuyển số phát ra những tiếng ồn khó chịu.

Tuy nhiên, triệu chứng này dễ dàng khắc phục, không mất nhiều chi phí; chỉ cần chỉnh lại khoảng hành trình của chân côn, mọi thứ lại hoạt động một cách trôi chảy.

Có mùi khét bốc lên

Mùi khét chứng tỏ rằng hộp số đang bị quá nhiệt, khiến cho dầu hộp số bắt đầu bị cháy khét và hoạt động không hiệu quả. Dầu hộp số không chỉ giúp bôi trơn các bánh răng, nó còn có tác dụng làm mát bằng cách liên tục lưu thông nhiệt sinh ra khi chuyển số.
Ly hợp mòn-mùi khét.jpg
Nguyên nhân khác có thể dẫn tới mùi khét trên xe số sàn đó là việc sử dụng côn không phù hợp, khiến các má côn bị ma sát quá lớn và bắt đầu sinh ra mùi khét. Tuy nhiên, mùi này sẽ nhanh chóng mất đi nếu như người lái điều chỉnh lại cách lái xe.

Thiếu độ bốc

Hộp số được thiết kế để chuyển số một cách chính xác, nếu thấy chúng hoạt động kém hiệu quả hơn bình thường chắc chắn đang gặp vấn đề. Trên hộp số sàn, có thể nhận ra điều này khi chuyển số và vòng tua máy tăng lên, nhưng chiếc xe vẫn bị ì. Đây thường là dấu hiệu các lá côn đã mòn.

Hộp số tự động cũng có triệu chứng ì, nhưng chỉ thể hiện khi chuyển số về chế độ Park hoặc Drive. Bình thường, hộp số sẽ chuyển nhanh chóng về hai chế độ này, nhưng nếu nhận thấy khó khăn để thực hiện tốt nhất nên đưa xe đi kiểm tra và khắc phục.
Cám ơn các bác đã đọc bài viết này!
Xem thêm: Ưu nhược điểm các loại hộp số
 

Bạn hãy đăng nhập hoặc đăng ký để phản hồi tại đây nhé.

Bên trên